Rusza kolejna edycja "Średniowiecze da się lubić" w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa

Jak co roku Muzeum Historyczne Miasta Krakowa przygotowało szereg atrakcji nie tylko dla miłośników tej barwnej epoki, ale także dla każdego kto chciałby w sposób namacalny doświadczyć życia w dawnych wiekach.

W tym roku ponownie zapraszamy do Barbakanu, na Mury Obronne, do Wieży Ratuszowej, Podziemi Rynku oraz Pałacu Krzysztofory. W każdy weekend lipca i sierpnia nie zabraknie średniowiecza. W programie m. in. średniowieczna kuchnia, detektywistyczna gra miejska, pokazy walk rycerskich, turnieje i zawody, gry i zabawy plebejskie, jarmark, warsztaty w klasztornym skryptorium, zbrojowni i wiele innych. Każdy uczestnik – mały i duży – otrzyma „kartę kariery”, która określi jego pozycję społeczną, według zdobytego doświadczenia i umiejętności – od plebejusza po rajcę, rycerza, a nawet kata i inkwizytora.

Poprzez „Średniowiecze da się lubić” chcemy pokazać, że wieki średnie zasługują na uwagę i zdecydowanie lepszą „prasę”. Warto je poznawać, bo z nich wyrasta nasza kultura, a uważny obserwator bez trudu zauważy ich bogate dziedzictwo. Każdy znajdzie w nim coś interesującego dla siebie: od zabawy i rozrywki, która ma za zadanie zachęcić i prowadzić do dalszych poszukiwań, po grę miejską, wymagającą niemal kunsztu historyka i umiejętności czytania „żywych źródeł”. Można będzie skosztować kuchni średniowiecznej i poznać tajniki benedyktyńskiego skryptorium. W każdy weekend wakacji nie zabraknie emocji, zabawy i prawdziwego klimatu średniowiecza.

Na część wydarzeń obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc.
Ceny biletów wstępu na wydarzenia:
normalny – 8 zł
ulgowy – 6 zł
rodzinny – 16 zł
Bilety dostępne w Centrum Obsługi Zwiedzających i w Barbakanie.
Bilet wstępu uprawnia jego posiadacza do udziału w danym dniu we wszystkich punktach programu, w tym również w warsztatach.

Program
Średniowiecze da się lubić 2015

Spotkania I: sobota (4.07; 11.07; 18.07; 25.07; 1.08; 8.08; 15.08; 22.08;)
Życie w średniowiecznym Krakowie
Część sobotnia poświęcona zostanie „życiu codziennemu” w średniowiecznym Krakowie i związanym z tym różnym wątkom tematycznym, wokół których rozbudowany zostanie program jarmarczny (oczywiście z czynnym udziałem odwiedzających).

4 lipca
Jak ruda żelaza zamienia się w lśniącą zbroję…;
Pokaz wytapiania rudy „DYMARKA”:
Stanowisko: gliniany kopiec dymarki; miechy; rudy żelaza, kawałki węgla drzewnego, ławki i stoły;
Na koniec dnia na oczach widzów z rozkruszonych glinianych ścian ukazuje się zagrzebany w popiołach fragment stali)

Pokaz kowalski
Stanowisko składa się z: dużego namiotu średniowiecznego; paleniska kowalskiego; miechów; kowadła; klepiska, babek, foremników; ławek i stołów; młotków, kleszczy i narzędzi; drewnianych cebrów do chłodzenia; wystawy elementów zbroi z epoki.

Prezentowane następujące techniki: spęcznianie, wyginanie, zwijanie, rozciąganie.
Wytworzony kawałek zbroi widz może zabrać ze sobą na pamiątkę

Pokaz płatnerski
Stanowisko składa się z: dużego namiotu średniowiecznego; paleniska kowalskiego; miechów; kowadła; klepiska, babek, foremników; ławek i stołów; młotków, kleszczy i narzędzi; drewnianych cebrów do chłodzenia; wystawy elementów zbroi z epoki.

Prezentowane następujące techniki: kucia swobodnego, wyoblania wgłębnego, wyoblania, żłobienia, rowkowania, zawijania krawędzi, wykańczania i wygładzania powierzchni, nitowania gotowych elementów.

Splatanie kolczug
Prezentowane następujące techniki: wyciąganie drutu dawnymi technikami, zaplatanie zbroi kolczej, cięcie drutu.
Wytworzony kawałek zbroi widz może zabrać ze sobą na pamiątkę.

Odlewanie z cyny
Stanowisko składa się z: średniowiecznego namiotu, stołu warsztatowego, tygiel, formy odlewnicze, palenisko,
(widzowie pod czujnym okiem instruktora może samodzielnie odlać pamiątkową plakietkę z cyny )

Przymierzalnia zbroi:
Stanowisko składa się z: średniowiecznego namiotu, elementów zbroi rycerskiej, przykładów broni białej, broni drzewcowej, osoby obsługi w stroju z epoki

11 lipca
Na Grunwald
Bractwo Rycerskie Kompania Gryfitów oraz Krakowskie Bractwo Grodzkie

- pokaz ekwipunku rycerskiego oraz poszczególnych elementów stroju. Szczególny nacisk na broń i pancerz; opcja przymierzania;
- pokaz walk: miecz i tarcza, miecz i tarcza vs. miecz długi, miecze długie, walki 2 na 2, walki lekkozbrojnych; do całości komentarz z uzupełnieniem merytorycznym
- przedstawienie historii i funkcjonalności ekwipunku, pancerza, broni i innych elementów użytecznych na wojnie XIV i XV wieku; opis procesu tworzenia ww elementów; wyjaśnienie stosunków społecznych w ujęciu wojskowości np. dlaczego giermek to tak naprawdę młody arystokrata, a nie sługa sprzątający stajnie.
- pokaz artyleryjski wraz z przedstawieniem merytorycznym na jej temat;
- nauka walki wraz z możliwością zmierzenia się z mentorem (bezpieczny sprzęt tzw "GoNow", czyli kije piankowe oraz kask i rękawice)
- pokaz tańców plebejskich, dworskich; opis i komentarz
- pokaz mody średniowiecznej: od X wieku do XV; ewolucja i wyjaśnienie dlaczego tak a nie inaczej
- przykłady kultury rycerskiej na dworze; romanse, damy serca;
- nauka tańca średniowiecznego
- możliwość przymierzenia strojów średniowiecznych
- zabawy plebejskie
- stanowisko krawca średniowiecznego wraz z pokazem procesu szycia od początku do końca

18 lipca
Jak runo zamienia się w materiał…;
Program:
Stanowisko z koszami runa: pokazanie surowego owczego runa, pokaz prania runa, pokaz suszenia runa, gręplowanie runa, pokaz przędzenia wełny na wrzecionie,

Pokaz farbowania przędzy wełnianej:
Stanowisko składa się z: dużego namiotu średniowiecznego; ławek i stołów; kilku kotłów stalowych i ceramicznych z epoki; mis, koszyków, puzderek i pojemników ceramicznych z odczynnikami i roztworami farbiarskimi (zmielone kory. łupiny orzechów, jagody itd.); koszy z runem owczym, przędzą oraz różnymi rodzajami tkanin wełnianych o różnych splotach; specjalnego żelaznego paleniska, które pozwala palić ogień bezpośrednio na ziemi bez ryzyka zaprószenia oraz trójnogu na którym zawiesza się kotły; łyżek, chochli do mieszania kąpieli farbiarskiej; cebrów do płukania przędzy;

Prezentowane następujące techniki: przygotowanie runa, tkaniny wełnianej do farbowania; przygotowanie barwników do farbowania; farbowanie; płukanie i czyszczenie wełen po farbowaniu naturalnymi barwnikami; suszenie wełen;

Pokaz średniowiecznych technik tkackich:
Prezentowane następujące techniki: tkanie na barku, tkanie na tabliczkach, tkanie na pionowym warsztacie tkackim z pół nicielnicą, tkanie na poziomym warsztacie tkackim

Pokaz filcowania runa owczego:
Stanowisko składa się z: dużego namiotu średniowiecznego; ławek i stołów; mat do filcowania; wystawy pokazowych czapek, sakw, rękawic oraz toreb średniowiecznych z filcu.

Prezentujemy następujące techniki: dobór odpowiedniego gatunkowo filcu; nakładanie filcu na formę; namaczanie i kształtowanie filcu na mokro; różne techniki filcowania na mokro; wykańczania wykonanych wyrobów filcowych.

Pokaz warsztatu krawca średniowiecznego
Prezentujemy następujące techniki: przy użyciu średniowiecznych przyborów pokazujemy; zdejmowanie miary z modela; nanoszenie wymiarów na tkaninę; tworzenie wykrojów; rysowanie na materiale; wycinanie materiału; ręczne szycie materiałów,

Przymierzalnia strojów średniowiecznych:
Stanowisko składa się z: średniowiecznego namiotu, historycznych ubiorów męskich, historycznych ubiorów damskich, dodatków: czepek, pasów, sakiewek, chust, osoby, która przebiera chętnych w strój z epoki,


25 lipca
Plebejskie zabawy średniowieczne
Rozgrywane następujące gry: walka ślepców, narty bolkowskie, sprawdzian na równoważnia, bitwa na koźle, kijaszek beskidzki, bieg nosiwody, sprawdzian siły, rzut podkową, ścinania głów,

Gry dostosowujemy do wieku uczestników.
Stanowisko składa się z: ringu - szranki otoczone liną; drewnianej równoważni; belki ułożonej na kozłach; drobnych akcesoriów (kaptury, korbacze, worki z sianem, drewniane narty itp.); nagrody i upominki dla uczestników;
Średniowieczna karczma – poznawanie tajników średniowiecznej kuchni połączone z degustacją.

1 sierpnia
„Imię zbrodni” - gra miejska z udziałem bractwa Gryfitów oraz Teatru Otwartego, Kata z Nysy i inkwizytora Waldemara. Gra miejska będzie oparta na wydarzeniach historycznych z życia miejskiego XV-wiecznego Krakowa. Zadaniem uczestników będzie rozwikłanie zagadki historycznej, a tym samym doświadczenie warsztatu historyka poprzez badanie „żywych źródeł”.

8 sierpnia
Dzień Rzemiosł
Pokaz Płatnerski:
Stanowisko składa się z: dużego namiotu średniowiecznego; paleniska kowalskiego; miechów; kowadła; klepiska, babek, foremników; ławek i stołów; młotków, kleszczy i narzędzi; drewnianych cebrów do chłodzenia; wystawy elementów zbroi z epoki.

Prezentowane następujące techniki: kucia swobodnego, wyoblania wgłębnego, wyoblania, żłobienia, rowkowania, zawijania krawędzi, wykańczania i wygładzania powierzchni, nitowania gotowych elementów.

Pokaz filcowania runa owczego:
Stanowisko składa się z: dużego namiotu średniowiecznego; ławek i stołów; mat do filcowania; wystawy pokazowych czapek, sakw, rękawic oraz toreb średniowiecznych z filcu.

Prezentowane następujące techniki: dobór odpowiedniego gatunkowo filcu; nakładanie filcu na formę; namaczanie i kształtowanie filcu na mokro; różne techniki filcowania na mokro; wykańczania wykonanych wyrobów filcowych.

Pokaz średniowiecznych technik tkackich:
Prezentowane następujące techniki: tkanie na barku, tkanie na tabliczkach, tkanie na pionowym warsztacie tkackim z pół nicielnicą, tkanie na poziomym warsztacie tkackim

Pokaz technik garncarskich:
Stanowisko składa się z: namiotu średniowiecznego, koła garncarskiego, ławek i stołów, podkładek dla uczestników, drewnianych cebrów do mycia rąk, przyborów i narzędzi do ceramiki, wystawy naczyń z epoki.

Prezentowane następujące techniki: toczenie na drewnianym kole szybkoobrotowym, toczenie techniką taśmowo-ślizgową, wyklejanie z wałeczków, wyklejanie z kulki.

Pokaz szewca i rymarstwa:
Stanowisko składa się z: dużego namiotu średniowiecznego; dziurowników, nici lnianych, wybijaków, igieł szewskich; kopyta szewskiego i babek; ławek i stołów; szydeł, kleszczy i narzędzi; wystawy przykładów różnych rodzajów skór, rzemieni oraz gotowych wyrobów skórniczych z epoki.

Prezentowane następujące techniki: wycinania podeszew lub kształtu toreb; radłowania i otworowania szydłem krawędzi; szycia technikami średniowiecznymi (technika na dwie igły); lamowania, młotkowania; wykańczania i ozdabianie butów lub toreb.

15 sierpnia

„Imię zbrodni” (część 2) - gra miejska z udziałem bractwa Gryfitów oraz Teatru Otwartego, Kata z Nysy i inkwizytora Waldemara (opis wyżej).

22 sierpnia
Ciało i duch
Benedyktyńskie skryptorium
Sztuka czerpania papieru

1. W średniowiecznym skryptorium - warsztat poświęcony tajnikom pracy skryby i iluminatora. Uczestnicy w czasie zajęć poznają dokładnie rolę i charakter skryptoriów klasztornych oraz kolejne etapy powstawania książki rękopiśmiennej.
2. Zajęcia kaligrafii - rozwinięcie zajęć w średniowiecznym skryptorium. Nacisk położony jest na praktyczny aspekt pracy skryby. Uczestnicy poznają różne rodzaje pisma średniowiecznego.
3. Zajęcia z iluminacji - zajęcia poświęcone są przede wszystkim iluminacjom średniowiecznym. W ramach warsztatów uczestnicy wykonają miniatury książkowe.
4. Czerpanie papieru.

Spotkania II: niedziela (5.07; 12.07; 19.07; 26.07; 2.08; 9.08; 16.08; 23.08)

Kraków w średniowiecznej Europie

Część niedzielna zostanie poświęcona różnym kulturom średniowiecza, które wędrowały do Krakowa i przez Kraków.
Odbiorca pozna to, czego doświadczali wędrowcy, pielgrzymi, kupcy i handlarze na szlaku do Krakowa, a także mieszkańcy stołecznego grodu, którzy spotykali powyższych.

Spotkania będą prowadzone przez pracowników MHK w średniowiecznych obiektach muzealnych, w oparciu o warsztaty z zeszłorocznej edycji.

Spotkania III: sobota – niedziela (29-30 sierpnia)

Krakowskie dni rycerstwa - Turniej róż
Finałowe spotkanie poświęcone kulturze rycerskiej.
Przewidziany jest rozbudowany program prezentacji rycerskich, turniej oraz życie dworskie, w tym kuchnia.

Turniej
początek: piątek wieczór, zebranie rekonstruktorów, rozbicie obozowiska
sobota g.11-12: pochód pocztów rycerskich spod Wawelu przez ul. Grodzką i Florianską pod barbakan (w tym czasie pod barbakanem pokaz musztry i manewrów straży miejskiej). Na miejscu przywitanie przybyłych przez organizatora turnieju - rajce miejskiego Wojciecha wraz z przedstawicielami miejskiego patrycjatu i przybyłymi mieszkańcami. Wyciąganie historycznych waśni między rodami oraz miastem. Przedstawienie przybyłego rycerstwa i uroczyste wejście do budynku. Damy oraz miejski patrycjat siedzą na honorowym podeście, są obsługiwani przez służbę; mieszkańcy stoją w otoczeniu lub siedzą na zwykłych, niewyróżnionych miejscach. Rozpoczęcie turnieju od prezentacji każdego z uczestników, przytoczenie rysu historycznego, naświetlenie konfliktów rodowych. Pojedynki 1 na 1, wygrany przekazuję kwiat pokonanego rywala swojej faworytce. Wygraną jest dama która zebrała najwięcej dowodów uznania. Pod koniec jako finałowa konkurencja walki 3 na 3 lub 2 na 2, których zwycięzcy również przekazują kwiaty damom (do przedyskutowania czy będzie potrzeba urozmaicania). Zakończenie turnieju - uroczyste wyłonienie najwspanialszej damy. Rozpoczęcie części wieczorno-artystycznej. Pokazowa biesiada połączona z pokazem tańców i turniejem bardów.

Niedziela:
Rozpoczęcie w barbakanie. Oficjalne podziękowanie gościom oraz powtórna prezentacja bractw - wręczenie ewentualnych upominków. Turniej giermków z wymyślnymi konkurencjami mającymi pokazać kunszt i sprawność - np. strzelanie z łuku (bezpiecznymi strzałami) do osoby w pancerzu, rzucanie bezpieczną włócznią do osoby w pancerzu lub do celu. Bieg po futro - forma biegu dam czyli testów sprawnościowych w realiach epoki.

Elementy dotyczące całego turnieju:
- kramy i kramiki przed Barbakanem
- raz na jakiś czas powtórzenie pokazu musztry i manewrów lekkiej piechoty przed Barbakanem
- postawienie na dobrze wyreżyserowane sceny, bez uchybień organizacyjnych;
- postawienie na jakość, nie ilość. Ograniczona liczba rekonstruktorów (60-70) pozwalająca na sprawne przeprowadzenie całości pod kątem widowiskowości oraz organizacji.
- obóz w Celestacie: otwarty dla publiczności, wysoki poziom estetyczny, przedstawienie w jaki sposób ówcześni radzili sobie w podróży;


Pałac Krzysztofory, 29 września (wtorek) 2015, godz. 16.00,
Debata:
Fanatyzm czy słuszne prześladowanie? O inkwizycji i porządku społecznym w średniowieczu

opr.s/

źródło: organizator