Odnalezione cenne obrazy, straty wojenne z kolekcji MNK

„Portret Prezydenta Ignacego Mościckiego” autorstwa Kazimierza Pochwalskiego, „Ananas” Józefa Pankiewicza oraz „Pejzaż z okolic Neapolu” Iwana Trusza to obrazy z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie, zaginione podczas II wojny światowej i odnalezione w ostatnich tygodniach przez Stołeczną Komendę Policji przy współpracy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Muzeum Narodowego w Krakowie.

– Na trop pięknego portretu prezydenta Mościckiego, namalowanego przez Kazimierza Pochwalskiego, wpadła kustosz Muzeum Narodowego w Krakowie Janina Skorupska-Szarlej. Dalsze działania potoczyły się szybko dzięki współpracy ze stołeczną policją oraz Departamentem Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych MKiDN – mówi dyrektor Muzeum dr hab. Andrzej Betlej.

Obraz Józefa Pankiewicza „Ananas” trafił do MNK  w roku 1928.  W czerwcu 1940 r. zostało skonfiskowane przez okupacyjne władze niemieckie i przeniesione do biur Generalnego Gubernatorstwa. Jego losy pozostawały nieznane aż do 2016 r., kiedy to obraz został zidentyfikowany w jednym z albumów prezentujących twórczość Pankiewicza. W nocie katalogowej widniał dopisek: własność prywatna, Warszawa. Policja zabezpieczyła obraz w styczniu bieżącego roku. Obecnie powołani zostali eksperci, których badania mają ostatecznie zweryfikować czy dzieło to jest tożsame ze stratą wojenną Muzeum Narodowego w Krakowie.

„Portret Prezydenta Ignacego Mościckiego” autorstwa Kazimierza Pochwalskiego został podarowany przez artystę Muzeum Narodowemu w Krakowie w 1934 r., a następnie przekazany do dekoracji gabinetu prezydenta miasta Krakowa. Pozostał tam do wybuchu II wojny światowej, nigdy nie powrócił do Muzeum, a jego dalsze losy pozostawały nieznane. Został wystawiony na sprzedaż przez jeden z warszawskich domów aukcyjnych w marcu br., gdzie zabezpieczyła go stołeczna policja.

Obraz Iwana Trusza „Pejzaż z okolic Neapolu” pojawił się w ofercie jednego z warszawskich domów aukcyjnych w marcu 2018 r. Dzieło zostało podarowane Muzeum Narodowemu w Krakowie pod koniec lat 30-tych XX w. przez Stanisława Badeniego, skąd zaginęło w czasie II wojny światowej. Wszystkie trzy prace figurowały w bazie strat wojennych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

- Trudno podać obecnie wartość tych obrazów, musimy poczekać na profesjonalną wycenę. Jednak biorąc pod uwagę nazwiska wybitnych malarzy możemy powiedzieć, że to bardzo cenne dzieła – mówi Martyna Dąbrowska, zajmująca się w MNK stratami wojennymi.

W Muzeum Narodowym w Krakowie realizowany jest obecnie projekt „Badanie polskich strat wojennych”. Jego celem jest uzupełnienie posiadanej przez MNK dokumentacji wizualnej na temat strat wojennych i stworzenie kompleksowej bazy, podsumowującej wyniki badań nad stratami wojennymi. W ramach projektu planowane jest przeprowadzenie kwerend w krajowych instytucjach kultury w celu pozyskania wizerunków obiektów, znajdujących się na liście strat wojennych MNK z uwzględnieniem Kolekcji Książąt Czartoryskich, ich digitalizacja i umieszczenie cyfrowych wizerunków w programie do ewidencji elektronicznej i katalogowania zbiorów muzealnych. Na realizację zadań MNK otrzymało dotację z MKiDN w kwocie 21 600 zł w 2018 i 31 600 zł w 2019 roku.

opr.s/

źródło: Muzeum Narodowe w Krakowie