"Palace", czyli Katownia Podhala przejęty przez miasto Zakopane

5 października Burmistrz Miasta Zakopane Leszek Dorula podczas konferencji prasowej ogłosił, że Miasto przejęło zabytkowy i cenny historycznie budynek „Palace”, mieszczący się przy ul. Chałubińskiego 7, po zakończeniu umowy dzierżawy zawartej przez poprzedniego właściciela.

Przypomnijmy, że został on zakupiony w grudniu 2017r. Stało się to po 20 latach bezskutecznych prób uregulowania tej kwestii i zmagań z wieloma problemami związanymi z prowadzeniem w tym miejscu muzeum przez Stowarzyszenie Muzeum Walki i Męczeństwa „Palace”.

9 mln zł na zakup budynku przeznaczyła ówczesna Premier Beata Szydło, a całkowita cena zakupu wyniosła 11,5 mln zł. Podpisanie aktu notarialnego 10 miesięcy temu było historyczną chwilą. Poprzedziły go intensywne starania władz miasta na czele z Burmistrzem Leszkiem Dorulą oraz władz Stowarzyszenia Muzeum Walki i Męczeństwa „Palace”, którym udało się namówić właściciela do sprzedaży budynku oraz wynegocjować jak najniższą cenę. Wcześniej Miasto przez wiele lat nie podjęło skutecznych działań, a w budynku funkcjonował ośrodek wypoczynkowy. Dopiero w sierpniu 2017 roku Rada Miasta Zakopane wyraziła zgodę na zakup podejmując stosowną uchwałę. Następnie cztery miesiące trwały intensywne prace nad sfinalizowaniem zakupu. Motywacją do tych działań było przekonanie, że to miejsce jest uświęcone krwią Polaków i powinno być otoczone przez nas i kolejne pokolenia wielką czcią i pamięcią. Dzięki zakupowi możliwe będzie uratowanie budynku i rozszerzenie działalności muzeum, a także innej działalności edukacyjnej, kulturalnej i społecznej.
Obecnie trwają prace koncepcyjne, a w ciągu kilku miesięcy ogłoszony zostanie konkurs na rozwiązania architektoniczne i aranżacyjne.

- Cieszymy się bardzo, że udało się zakupić ten budynek. Dziś możemy Państwu pokazać, jak wygląda wewnątrz i zapewnić, że powstanie tu muzeum upamiętniające męczeństwo ofiar Gestapo, ale także pokazujące historię Zakopanego. Będziemy ciężko pracować nad jego realizacją, przy wsparciu wielu osób, które mają odpowiednią wiedzę i pomysły. Mam nadzieję, że po kilku latach wytężonej pracy spotkamy się na otwarciu muzeum i będziemy z niego dumni. Teraz twórzmy dobry klimat wokół tego miejsca i wspierajmy ze wszystkich sił tę inicjatywę – powiedział Burmistrz Leszek Dorula.

Podczas konferencji prasowej Burmistrz przypomniał także historię starań o odzyskanie willi oraz dziękował wszystkim, którzy przyczynili się do tego sukcesu: wicepremier Beacie Szydło, Stowarzyszeniu Muzeum Walki i Męczeństwa „Palace”, Radzie Miasta Zakopane, Posłowi Edwardowi Siarce, Wicemarszałkowi Sejmu Ryszardowi Terleckiemu oraz minister Beacie Kempie. Do podziękowań przyłączyła się Lucyna Galica-Jurecka, która jest prezesem stowarzyszenia oraz córką jednego z więźniów i współtwórców muzeum „Palace” – dra Wincentego Galicy. Wyraziła ona także wdzięczność wobec Burmistrza Leszka Doruli i jego zastępcy Agnieszki Nowak-Gąsienicy za wielkie serce, wytrwałość i zaangażowanie w działania związane z tym budynkiem.

Krótka historia „Palace”
W czasie okupacji od listopada 1939 roku w „Palace” znajdowała się siedziba Gestapo, a piw- nice zostały zaadoptowane na cele więzienne. Przez „Palace” zwane „Katownią Podhala” przeszło kilka tysięcy Polaków. Większość męczono, ok. 250 osób zabito na miejscu, wielu kierowano do innych więzień i obozów koncentracyjnych. Wśród więźniów „Palace” byli m.in. bł. ks. Piotr Dańkowski, Franciszek Gajowniczek, Kurierzy Tatrzańscy – Stanisław Marusarz, Helena Marusarzówna, Bronisław Czech, a także dr Wincenty Galica, Marian Polaczyk i Władysław Szepelak, z których inicjatywy w 1994 r. w podziemiach powstało niewielkie muzeum prowadzone przez Stowarzyszenie Muzeum Walki i Męczeństwa „Palace”. Ostatnio jego funkcjonowanie było jednak bardzo ograniczone. Dzięki nowemu zarządowi na czele z Prezes Lucyną Galicą-Jurecką, córką doktora Wincentego Galicy, od grudnia 2016 r. muzeum wznowiło działalność, którą wspierają władze samorządowe na czele z Burmistrzem Leszkiem Dorulą, a także lokalne stowarzyszenia i firmy. Zakup budynku przez miasto w grudniu 2017r. otworzył nowy rozdział w historii tego miejsca.


mat. prasowe, zdjęcia Piotr Korczak