Mało znane świąteczne zwyczaje Górali spoza Podhala

Do Rytra (pow. nowosądecki) z wielu miejsc Małopolski zjechali się przedstawiciele różnych grup Górali. Celem ich podróży była prezentacja zapomnianych lub nieznanych poza kilkoma gminami bożonarodzeniowymi tradycjami. Dziesiątki osób odkrywały mało znane świąteczne zwyczaje Górali spoza Podhala.

Górale Biali, zamieszkujący okolice Łącka, pokazali swoje szopki i na oczach widzów zrekonstruowali świąteczny zwyczaj odwiedzania domostw przez młodzież. Górale Nadpopradzcy szczegółowo opowiedzieli o wełnianych rękawicach furmańskich, jakich próżno szukać w innych częściach regionu. Obejrzeć można było również rekonstrukcję zagórzańskiej szopki z pajtokami, a także przekonać się, jak na Spiszu wyglądało chodzenie z Betleyemkiem.

Górale do Rytra przyjechali w pięknych strojach, z wieloma instrumentami oraz ręcznie wykonanymi dekoracjami i akcesoriami. Skutecznie przenieśli widzów w audytorium do wnętrz wiejskich kościołów czy na wiejskie podwórza, gdzie pośród padającego śniegu śpiewano kolędy.

Wartość seminarium podniosły ciekawe eksperckie wystąpienia. Zespół badaczy pod kierunkiem Dr Łukasz Sochackiego (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego) w przystępny sposób zaprezentował efekt prac zespołu swojego i dr Agnieszki Bednarek-Bohdziewicz (Uniwersytet Gdański). Wspólnie podczas ostatniego lata przeprowadzili oni dziesiątki rozmów z Góralami zamieszkującymi dolinę Popradu w okolicach Piwnicznej-Zdroju i Rytra. Na podstawie skrupulatnej analizy materiałów źródłowych powstała fascynująca opowieść o tej grupie Górali.

Zgromadzeni na konferencji mogli wysłuchać również miniwykładu Przemysława Zielińskiego (agencja reklamowa Wielka Radość) o sposobach na promocję góralskich skarbów. Szczególnie zainteresowani prelekcją byli uczestniczący w spotkaniu samorządowcy: wójtowie gmin Rytro i Piwniczna-Zdrój, małopolscy radni, reprezentacji Lasów Państwowych i przedstawiciele Związku Podhalan.

Część z samorządowców uczestniczyła następnie w panelu dyskusyjnym „Jak wykorzystać góralskie skarby do rozwoju edukacji regionalnej, turystyki i przedsiębiorczości?” Seminarium było częścią projektu pt. „Odkrywanie skarbów dziedzictwa południowej Małopolski” (współfinansowanego ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020).

mat. prasowy, opr.s/