Ecclesia +/- Synagoga – IX Noc Muzeum w Limanowej

Zeszły rok był czasem poszukiwań nowej formy języka i przekazu. Eksplozja muzeów on-line anektujących przestrzenie internetowe, smakujących tą dotychczas terra incognita - gdzie zapuszczały się dotychczas jedynie sporadycznie muzealne aktywności, nastąpiła wymuszona nową, pandemiczną rzeczywistością.

Sytuacja także okazał się nowa: przewidywalna dotąd publiczność, przemierzająca karnie ekspozycje, korytarze i doświadczająca innych światów, stała się nagle publicznością potencjalną, niedookreśloną, nieumieszczoną w żadnej ze znanych struktur.

Kolejną konsekwencją przeniesienia się muzeów do świata wirtualnego było usunięcie z pierwszego planu głównych aktorów – zabytków i zastąpienie ich kontekstami w multimedialnej formie. W tej nowej narracji przedmioty stały się zbędne, usunięte w cień przez opowieść o nich i czasach ich użytkowego żywota. Muzea w rzeczywistości poza wirtualnej stały się jedynie magazynami przeszłości, ale czy taka była ich rola u zarania pojęcia prezentacji i kolekcjonowania zbiorów sztuki i śladów dawnych epok? Muzealnicy z limanowskiego muzeum postanowili odpowiedzieć w sposób następujący: nie ma muzeum bez publiczności, a zabytki wypełniające ekspozycje muszą być doświadczane, interpretowane i przetwarzane przez indywidualną percepcję in situ, w kontakcie bezpośrednim: eksponat i widz (gdzie obaj stanowią podmiot w zależności od punktu widzenia).

Tegoroczna IX Noc Muzeum będzie miała zatem formę tradycyjną, a wrota dworu Marsów będą otwarte dla zwiedzających od 18.00 do 24.00. Temat przewodni Ecclesia +/- Synagoga posiada wymiar uniwersalny i jest refleksją nad źródłem i statusem cywilizacji europejskiej oraz lokalny ponieważ w Limanowej, podobnie jak w wielu miastach Europy ludność chrześcijańska funkcjonowała wspólnie z gminami żydowskimi w ramach jednego organizmu administracyjnego i społecznego.

Świat synagogi będzie reprezentować wystawa czasowa „Tałesy, kapoty, załóżki. Opowieść o ubiorach polskich Żydów od średniowiecza po XX wiek” udostępniona przez Fundację Nomina Rosae. Ogród Kultury Dawnej oraz pokaz warsztatów kaligrafii hebrajskiej מלאכת שמים (M’lechet Shamayim), prowadzonych przez Lidię Marek-Jurkowską – kustosz Muzeum Regionalnego Ziemi Limanowskiej. Ecclesia z kolei znajdzie swoją odsłonę w wystawie plenerowej, dotąd nieprezentowanej „Pójdźcie do mnie wszyscy” – Bazylika Matki Boskiej Bolesnej w obiektywie Jana Dutki, której otwarcie miało nastąpić 13.03.2020 jednak ze względu na stan epidemii wernisaż został odwołany (niestety Autor fotografii zmarł w listopadzie zeszłego roku). Poza tym dla publiczności dostępne będą wszystkie wystawy stałe Muzeum Regionalnego Ziemi Limanowskiej oraz ekspozycja artystyczna czasowa „Brożek intymny”.

Program:

18:00 Wystawa czasowa „Tałesy, kapoty, załóżki. Opowieść o ubiorach polskich Żydów od średniowiecza po XX wiek”

Przedstawia 10 rekonstrukcji dawnych ubiorów na podstawie przedstawień polskich Żydów, źródeł pisanych i wykrojów. Część z rekonstrukcji została wykonana z oryginalnych tkanin przedwojennych pochodzących z dawnego żydowskiego domu ze Starego Sącza. Prezentuje także pamiątki po nowosądeckich Żydach takie jak tałes Jakuba Müllera czy przedwojenne torebki i kapelusze Reginy Kempińskiej z domu Rigelhaupt. Osobną część wystawy stanowi instalacja odtwarzająca pracownię krawiecką. Koncepcja i scenariusz wystawy: dr Maria Molenda

19:00 Plenerowa wystawa czasowa „Pójdźcie do mnie wszyscy” – Bazylika Matki Boskiej Bolesnej w obiektywie Jana Dutki (premierowa prezentacja wystawy)

Nowa odsłona tego szczególnego miejsca w Limanowej, widzianego w obiektywie aparatu fotograficznego nieżyjącego już Jana Dutki, będzie zapraszać widzów w podróż po rzeczach najbliższych. Limanowski fotograf z wyczuciem artyzmu chwili, przyjmuje tym razem role fotoreportera rejestrującego życie wokół niego. Jak nikt inny, potrafi dostrzec sedno rzeczy i w serii fotografii prezentuje istotę życia toczącego się wokół Bazyliki Matki Boskiej Bolesnej i wizerunku Limanowskiej Pani od kilkudziesięciu lat. Wezwanie, które stanowi pierwszy człon tytułu przygotowywanej wystawy, stanowi swoistą klamrę pomiędzy miejscem i ludźmi.

19:00 Pokaz warsztatów kaligrafii hebrajskiej

Alfabet hebrajski wywodzi się z najstarszego zachowanego na świecie, alfabetu fenickiego. Język hebrajski w judaizmie i chrześcijaństwie uznawany jest za język święty. Formy graficzne liter hebrajskich według mistyków hebrajskich są nienaruszalne i święte, a praca sofera – kopisty tekstów świętych - uznawana za „niebiańskie rzemiosło”(M’lechet Shamayim). Warsztaty pozwalają poznać ich kształty, nazwy, miejsca w alfabecie, odkrywają niektóre z ich mistycznych tajemnic, pomagają dowiedzieć się dlaczego są to litery święte. Przede wszystkim, uczymy się podstaw kaligrafii alfabetu hebrajskiego do celów artystycznych poprzez pryzmat szczegółowych przepisów zawartych w XIX-wiecznym podręczniku dla soferów.

18.00 – 24.00 Zwiedzanie wystaw z przewodnikiem

Noc Muzeum w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej będzie odbywać się w określonym reżimie sanitarnym polegającym na zachowaniu dystansu społecznego, noszeniu masek zasłaniających usta i nos oraz przestrzeganiu limitu osób jednocześnie przebywających na terenie instytucji. W związku z tym uprzejmie prosimy o stosowanie się do poleceń muzealników.

WSTĘP WOLNY