Nowości w zbiorach wielickiego Muzeum już do oglądania

Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza do oglądania zakupionych w 2022 roku zabytków. Wzbogaciły one zbiory sztuki, etnografii, kartografii, techniki górniczej i biblioteki. Można je oglądać w Zamku Żupnym w Wieliczce do 31 grudnia 2022 roku

Najcenniejszymi zakupami są solniczki z Limoges we Francji wykonane techniką emalii malarskiej. Została ona wynaleziona w Limoges ok. połowy XV wieku. Wyroby tego ośrodka docierały też do Polski. W XVI wieku najwyższy poziom osiągnęły emalie limuzyjskie o formach renesansowych i manierystycznych. Właśnie takie dwie solniczki wzbogaciły kolekcję muzealną. Są wykonane z miedzi, mają taki sam sześcioboczny kształt, ale różnią się dekoracją. W górnej i dolnej części znajdują się niewielkie wgłębienia na sól. Na sześciu ściankach większego naczynia przedstawiono prace mitycznego Herkulesa (sceny walki herosa z Kakusem, z centaurem Nessosem unoszącym Dejanirę, z lwem nemejskim, z psem Cerberem, z hydrą lernejską i zapasy Herkulesa z Anteuszem). Górna i dolna powierzchnia solniczki zostały ozdobione portretami profilowymi i popiersiami, interpretowanymi jako wizerunki cesarzy rzymskich.

Cennym jest też srebrny zestaw stołowy, częściowo złocony, wykonany w Paryżu przez renomowaną pracownię złotniczą Froment-Meurice w latach 60.XIX w. Składa się z dwóch podwójnych solniczek o formie muszli, połączonych puttem stojącym na delfinie i trzymającym trójząb oraz ośmiu solniczek w kształcie muszli, których uchwyt tworzy młody tryton – bóstwo morskie, syn Posejdona i Amfitryty w mitologii greckiej. Podobny komplet zachował się w Pałacu Królewskim w Madrycie.

Ciekawymi nabytkami są: solniczka srebrna z gnomami (duchy podziemi) trzymającymi narzędzia górnicze wykonana prawdopodobnie w Niemczech w XIX w. oraz solniczka srebrna z trzema krajobrazami wykonana przez złotnika Heinricha Gottfrieda Antona Hammona w Norymberdze ok. 1685-9.

W tematykę wielickiego muzeum wpisuje się patera z górnikiem, która była darem dla starosty górniczego I. Jeschke z Krakowa. Wykonana została przez złotnika Christiana Sandera w Wiedniu w 1863 r.
Powiększyła się kolekcja obrazów autorstwa wielickiego malarza Ferdynanda Olesińskiego, ucznia Jana Matejki. Jej ozdobą stał się portret Matyldy, żony malarza w stroju ślubnym, namalowany w 1887 r. (olej na płótnie).
Do zespołu map dołączył plan Wieliczki z 1717 r. wykonany odręcznie przez królewskiego geometrę Krzysztofa Juliusza Herttwiga. Jest on przerysem mapy Wieliczki Wilhelma Hondiusa z 1645 r., ale uwzględniającym aktualny stan zabudowy górniczego miasta w 1717 r.

Geometra Krzysztof Juliusz Herttwig został sprowadzony do Wieliczki w okresie konfliktu pomiędzy administracją żup, a Lubomirskimi o tereny kopalniane. Jego zadaniem było wykonanie dokładnych pomiarów powierzchni i wyrobisk szybu Janina należących do króla i wyrobisk szybu Kunegunda należących do Lubomirskich.

Kolekcję górniczego oświetlenia wzbogaciła brytyjska, benzynowa lampa bezpieczeństwa przez The Protector Lamp and Lighting Company Limited wykonana po 1964 r. Warto przypomnieć, że lampy bezpieczeństwa ostrzegają pracowników przebywających w kopalni o obecności metanu oraz zagrażającej zdrowiu ilości dwutlenku węgla w powietrzu.

Zbiory biblioteczne wzbogacił egzemplarz Tygodnika dla Dzieci i Młodzieży „Płomyk” z 1936 roku z opowiadaniem Wandy Grodzieńskiej pt. „W Wieliczce”. Warte uwagi są ilustrujące je fotografie, które pokazują górników przy pracy, w mundurach oraz wnętrza kopalni, w tym takie, których nie da się już zobaczyć na trasie zwiedzania.
Nowe obiekty można oglądać w Zamku Żupnym w Wieliczce do końca 2022 roku.