Rola Samorządów w polityce zagranicznej RP

Podsumowanie debaty publicznej na temat polskiej polityki zagranicznej widzianej z poziomu miast, gmin i powiatów była tematem konferencji "Rola Samorządów w polityce zagranicznej RP", organizowanej przez Związek Powiatów Polskich.

Konferencja była zorganizowana przez Związek Miast Polskich przy współpracy Instytutu Spraw Publicznych, Związku Powiatów Polskich i Związku Gmin Wiejskich RP. To część realizowanego przez ZMP projektu pod tym samym tytułem, wspieranego finansowo przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. Udział w konferencji wziął Bogusław Waksmundzki – urzędujący członek zarządu powiatu, przewodniczący Rady Związku Euroregion Tatry.

Celem konferencji było podsumowanie debaty publicznej na temat polskiej polityki zagranicznej, widzianej z poziomu miast, gmin i powiatów. Ogólnopolski zasięg konferencji i liczna reprezentacja samorządów (ok. 250 przedstawicieli JST), stworzyła warunki do dyskusji na temat polskiej polityki zagranicznej, z perspektywy lokalnej, powiatowej i regionalnej.

Tematyka konferencji objęła m.in. prezentację założeń polskiej polityki zagranicznej - jej kontekstu lokalnego i regionalnego, prezentację wyników badania ankietowego przeprowadzonego przez Instytut Spraw Publicznych, omówienie uwarunkowań prawnych współpracy międzynarodowej polskich samorządów, możliwości i znaczenia wsparcia finansowego dla rozwijania współpracy zagranicznej przez samorządy oraz ich zaangażowania w organizacjach międzynarodowych.

"W samorządach kryje się ogromny potencjał i energia, która dostarcza ciekawych inicjatyw, trzeba ją zsynchronizować z polityką zagraniczną, ale także wewnętrznie miedzy samorządami. Dyplomacja samorządowa i klasyczna powinny być coraz bliżej siebie. W budżecie jest 8 milionów złotych na wsparcie mechanizmów współpracy dla samorządów, a mówiąc górnolotnie powinniśmy działać razem dla polskiej racji stanu" – powiedział Wiceminister Spraw Zagranicznych Jerzy Pomianowski.

Bogusław Waksmundzki był panelistą dyskusji dotyczącej znaczenia wsparcia finansowego dla rozwijania współpracy zagranicznej przez samorządy moderowanego przez wiceprezydenta Warszawy Michała Olszewskiego.

Aby w pełni zrozumieć istotę współpracy transgranicznej, warto zaznaczyć, czym ona nie jest. Po pierwsze, nie można jej traktować jak polityki zagranicznej społeczności lokalnych i regionalnych oraz ich instytucjonalnych podmiotów. Są one jednak podmiotami tej polityki. Po drugie, samorząd terytorialny nie może poprzez współpracę transgraniczną działać w sposób wykraczający poza kompetencje, uzyskane w ramach prawa wewnętrznego. Nie można więc zawierać umów o współpracy transgranicznej bez wcześniejszych regulacji wewnątrz- i międzypaństwowych oraz bez wskazania sposobów takich działań. Po trzecie, nie można zakładać, że w wyniku współpracy transgranicznej kształtują się władze i instytucje o charakterze ponadregionalnym, czy wręcz ponadnarodowym. Współdziałania te w żaden sposób nie zagrażają terytorialnej jedności państwa – mówił podczas wystąpienia Bogusław Waksmundzki. Euroregiony i przygraniczne jednostki samorządu terytorialnego chcą być podmiotami polskiej polityki zagranicznej. My, mieszkańcy z peryferyjnych obszarów Polski, też pojmujemy co to suwerenność, interes Polski i znaczenie silnych granic.

Euroregiony powołały Federację Euroregionów Rzeczypospolitej Polskiej reprezentującej wspólne interesy polskich Stowarzyszeń w celu pogłębienia współpracy na rzecz budowania dobrych relacji zgodnych z polską racją stanu ze społecznościami państw sąsiedzkich. Mam nadzieję, że będzie przynajmniej jedno miejsce dla Euroregionów w reaktywowanej Komisji Europejskiej przy Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu na czele, której stoi marszałek Marek Woźniak” – przedstawiał przewodniczący.

Przewodniczący przedstawił inicjatywę utworzenia Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej EUWT. Osiągnięcie tak ambitnego celu, jakim jest utworzenie Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej TATRY stanowi naturalną konsekwencję dotychczasowej stabilnej, wzorcowej, trwałej, opartej na dobrych praktykach i licznych wspólnych przedsięwzięciach współpracy partnerów w ramach Transgranicznego Związku Euroregion „Tatry”. „Mam nadzieję, że ta inicjatywa wkrótce uzyska stosowne decyzje naszego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, aby działać na wyższym poziomie instytucjonalnym z korzyścią dla jednostek samorządowych pogranicza” – powiedział na zakończenie Bogusław Waksmundzki.

Została przyjęta deklaracja przez uczestników konferencji. Organizatorzy liczą, że deklaracja końcowa, jest ważnym głosem środowiska samorządowego w debacie na temat polskiej polityki zagranicznej.

źródło: Euroregion TATRY