ZUS ma 90 lat. Dziś jest e-urzędem (zdjęcia)

W murach Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu odbyła się konferencja z okazji 90-lecia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Uczestnicy dyskutowali o e-administracji w zmieniającym się społeczeństwie.

- Zakład Ubezpieczeń Społecznych od początku istnienia był i wciąż jest instytucją nowoczesną, która gwarantuje terminową wypłatę świadczeń. Zależy nam byśmy byli postrzegani, jako instytucja zaufania publicznego – powiedziała Agata Michalik, dyrektor oddziału ZUS w Nowym Sączu.

ZUS powołano rozporządzeniem prezydenta Ignacego Mościckiego, z 24 października 1934 roku. Rozporządzenie było zwieńczeniem piętnastoletniego procesu scalania i centralizacji systemu ubezpieczeń społecznych. Jeszcze przed wojną ZUS był ważną instytucją, która realizowała zadania polityki społecznej państwa.

Dziś ZUS jest e-urzędem. Potwierdza to fakt, że większość spraw można załatwić elektronicznie, bez przychodzenia do placówki. Elektronizacja obsługi rozpoczęła się w roku 2018 od uruchomienia e-Składki i e-ZLA. W kolejnych latach ZUS wprowadził m.in. elektronizację akt pracowniczych – e-akta, elektronizację wydawania zaświadczeń A1, nowe wersje Programu Płatnik i ePłatnik. Dzięki ZUS Polska była jednym z pierwszych krajów UE, który wdrożył system elektronicznej wymiany informacji o zabezpieczeniu społecznym (EESSI). Obecnie ZUS to elektroniczny urząd, który jest dostępny 24 godziny przez 7 dni w tygodniu. Do dyspozycji klientów są elektroniczne i interaktywne formularze, aplikacje mobilne, a także wideorozmowy z pracownikami.

- Kontynuujemy najlepsze tradycje. Ubezpieczenia społeczne stanowią ważny filar naszej państwowości. Trwałe są też mechanizmy zabezpieczenia społecznego. Nadal priorytetami są: gwarancja terminowej wypłaty świadczeń i dbałość o jak najlepszą jakość obsługi klientów – podkreślił Waldemar Pajor, zastępca naczelnika Wydziału Obsługi Klientów i Korespondencji oddziału ZUS w Nowym Sączu.

Sztuczna inteligencja w ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych to instytucja, która sięga po rozwiązania z dziedziny sztucznej inteligencji. Pozwalają one między innymi skuteczniej obsłużyć zgłoszenie. ZUS opracował również specjalne mechanizmy automatyzacji procesów.

- Pierwszy mechanizm rozpoznaje treść zgłoszenia, czego dokładnie ono dotyczy i żeby przekazać to do właściwej grupy, która profesjonalnie je obsłuży. Drugi wprowadziliśmy w obszarze zasiłków. Klasyfikację dla czterech usług, czy zgłoszenie pod względem merytorycznym jest takie, które wymaga ingerencji informatyków, czy bardziej specjalistów merytorycznych. Drugi mechanizm klasyfikuje nam to z bardzo wysoką dokładnością, więc część zgłoszeń po pierwszym i po drugim mechanizmie, trafia do właściwych osób. To się dzieje błyskawicznie, w ułamku sekundy – tłumaczył Jan Polański, zastępca dyrektora Centrum Informatyki ZUS.

Wyzwania dla ubezpieczeń społecznych
Uczestnicy konferencji podnosili kwestie wyzwań, które stoją przed ubezpieczeniami społecznymi. Przede wszystkim demografia i starzenie się społeczeństwa. Ale też migracja, wielokulturowość, polaryzacja polityczna i ideologiczna oraz rosnące nierówności społeczne.

- Są to wyzwania długoterminowe. Musimy sobie zdać sprawę, że wyzwania stojące przed ubezpieczeniami społecznymi to nawet kilkadziesiąt lat. Polityków i decydentów interesuje głównie krótki horyzont i natychmiastowe efekty. Bardzo trudno przekonać rządzących do niezbędnych zmian. Politycy chcieliby widzieć efekt wprowadzanych zmian dzisiaj, czyli tu i teraz. Natomiast często jest tak, że koszty widzimy dzisiaj, natomiast efekty i korzyści dostrzegane są dopiero w perspektywie kilkunastu, a czasem kilkudziesięciu lat – zwracał uwagę dr. hab. Tomasz Jedynak, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.


Anna Szaniawska
regionalny rzecznik ZUS
w województwie małopolskim