Małopolska oddała hołd Żołnierzom Wyklętym

W Krakowie pożegnano z honorami trzech Żołnierzy Wyklętych - Bolesława Pronobisa, Edwarda Szwejkowskiego i Eugeniusza Tomasika. Ich szczątki zostały odnalezione i zidentyfikowane przez pion poszukiwań Instytutu Pamięci Narodowej.

W uroczystościach pogrzebowych Samorząd Województwa Małopolskiego reprezentowali wicemarszałek Ryszard Pagacz i radna województwa Barbara Nowak. Dzięki bohaterskim czynom Żołnierzy Wyklętych oraz ich wielkiej miłości do Ojczyzny, dzisiaj możemy cieszyć się życiem w wolnej Polsce. Poprzez pamięć o tych ważnych w naszej historii osobach i wydarzeniach, w których brali udział, wyrażamy nasz szacunek do nich oraz uczymy młode pokolenie patriotyzmu - powiedział wicemarszałek Ryszard Pagacz.

Uroczystości rozpoczęły się od mszy św. w kościele Niepokalanego Poczęcia NMP w Krakowie, pod przewodnictwem  ks. dr Andrzeja Scąbera. Następnie kondukt pogrzebowy przeszedł na Kwaterę Wojenną Żołnierzy Podziemia Niepodległościowego 1939-1963, Cmentarza Rakowickiego. Tam odbyła się ostatnia część uroczystości z asystą Wojska Polskiego i złożeniem wieńców oraz kwiatów. Ceremonię uświetniła wojskowa orkiestra reprezentacyjna z Krakowa.

Obecne były rodziny i bliscy zamordowanych żołnierzy, a także licznie przybyłe delegacje wojskowe, kombatanci oraz przedstawiciele służb państwowych.

Bolesław Pronobis ps. „Ikar”, „Szczerbiec” (1917-1946)

Żołnierz 16 pp AK, dowódca oddziału partyzanckiego „Huragan”. Urodził się 23 kwietnia 1917 r. w Niwce. Przed wojną był kapralem rezerwy 2 pułku lotniczego. W czasie akcji „Burza” był żołnierzem batalionu „Barbara” 16 pp AK. Aresztowany przez UB i osadzony w więzieniu w Tarnowie odegrał kluczową rolę w organizacji zbiorowej ucieczki więźniów 1 lipca 1945 r. Następnie, latem 1945 r. dowodził poakowskim oddziałem „Huragan” (organizacyjnie przynależnym do NSZ) działającym w okolicach Tarnowa. Pojmany przez UB współuczestniczył w akcji rozbicia więzienia św. Michała w Krakowie 18 sierpnia 1946 r., przeprowadzonej we współpracy z żołnierzami Zgrupowania „Błyskawica” Józefa Kurasia „Ognia”. Po kilku miesiącach został ponownie aresztowany. Skazany na śmierć przez komunistyczny sąd. Został zamordowany 17 grudnia 1946 r. Jego szczątki odnaleziono we wrześniu 2019 r. podczas prac IPN na cmentarzu komunalnym w Katowicach Panewnikach. Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Edward Szwejkowski ps. „Łotr”, „Długi” (1929-1948)

Żołnierz oddziału partyzanckiego „Wiarusy”. Urodził się 6 czerwca 1929 r. w Krynicy w pow. nowosądeckim. Mieszkał z rodziną w Nowym Sączu. Wiosną 1948 r. wstąpił do oddziału partyzanckiego „Wiarusy”, działającego w pow. nowotarskim, limanowskim oraz myślenickim. Działał w grupie dowodzonej przez Tadeusza Dymla „Srebrnego”. Edward Szwejkowski poległ 30 maja 1948 r. w walce z komunistycznym UB w przysiółku Siodełko w pobliżu szczytu Dzwonkówka w Beskidzie Sądeckim. Jego szczątki odnaleziono we wrześniu 2021 r. podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez IPN na cmentarzu komunalnym w Nowym Targu. Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Eugeniusz Tomasik ps. „Kruk” (1927-1946)

Żołnierz Zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych „Bartka”. Urodził się w Szczyrku w 1927 r. Na przełomie lat 1945 i 1946 został partyzantem Zgrupowania Oddziałów Leśnych VII Okręgu Wojskowego NSZ kpt. Henryka Flamego „Bartka”. Należał do Samodzielnego Oddziału Leśnego im. „Szarego”, dowodzonego przez ppor. Antoniego Bieguna „Sztubaka”. Został zamordowany we wrześniu 1946 r. pod Malerzowicami Wielkimi w dawnym majątku Scharfenberg przez funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa w ramach operacji o kryptonimie „Lawina”. Jego szczątki odnaleziono w październiku 2012 r. podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez IPN w pobliżu Malerzowic Wielkich na Opolszczyźnie. Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
 

źródło: www.malopolska.pl / Biuro Prasowe UMWM/ŁP